Iława, położona w sercu Mazur Zachodnich, jest miastem o bogatej historii i architekturze. To miejsce, gdzie można odkryć wiele ciekawych zabytków, które przenoszą w przeszłość i pozwalają zrozumieć ducha miasta. Wśród najciekawszych zabytków Iławy i okolicy znajdują się obiekty, które nie tylko są ważne historycznie, ale także stanowią doskonałą okazję do poznania kultury i tradycji regionu.
Kościół Przemienienia Pańskiego
Kościół Przemienienia Pańskiego w Iławie to jeden z najstarszych i najbardziej charakterystycznych zabytków miasta. Zbudowany w latach 1317-1325 w stylu gotyckim, z renesansową wieżą dodaną w 1550 roku, jest potocznie nazywany przez mieszkańców „czerwonym kościołem” ze względu na materiał, z którego został zbudowany. Kościół stoi na wzgórzu, na którym usytuowane jest Stare Miasto Iławy, i pełnił funkcje kościoła zakonnego. Jego ostrołukowe portale gotyckie oraz łuk tęczowy oddzielający prezbiterium od nawy są szczególnie godne uwagi. Wewnątrz kościoła znajduje się zabytkowy ołtarz główny i organy, a także dwa ciekawe ołtarze boczne. Podziemia z kryptami, choć niedostępne dla turystów, dodają tajemniczości temu miejscu.
Kościół Przemienienia Pańskiego był kilkakrotnie przebudowywany, a ostatnia poważna przebudowa miała miejsce w latach 1903-1905. Obecnie opiekę nad nim sprawują Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej. Kościół został objęty ochroną konserwatorską w 1949 roku, jako pierwszy zabytek w Iławie. Przy kościele stoi wielki dąb liczący 150 lat, posadzony w 1871 roku, co dodatkowo podkreśla historyczne znaczenie tego miejsca.
Ratusz
Ratusz w Iławie to okazały neobarokowy budynek, zbudowany w latach 1910-1912. Znajduje się przy głównej ulicy miasta i jest jednym z jego najbardziej charakterystycznych punktów. Ratusz wyróżnia się reprezentacyjnymi schodami zewnętrznymi, ozdobionymi masywnymi wolutami i płaskorzeźbami lwów. Wewnątrz budynku znajduje się Informacja Turystyczna, co czyni go ważnym punktem dla odwiedzających miasto.
Ratusz został mocno zniszczony podczas II wojny światowej, ale po wojnie został odbudowany i służył jako hala targowa. W 1995 roku przeszedł kapitalny remont, dzięki czemu odzyskał swoje dawne piękno. Obecnie jest siedzibą burmistrza i Rady Miasta. Budynek został objęty ochroną konserwatorską w 1994 roku.
Zespół młyna wodnego na Iławce
Zespół młyna wodnego na Iławce to zabytek z przełomu XIX i XX wieku, choć same młyny funkcjonowały w tym miejscu od co najmniej XIV wieku. Budynki wyróżniają się stylem neogotyckim, z czerwonej cegły, i są częściowo szkieletowe. Młyn położony jest nad rzeką Iławka, co dodaje mu uroku i podkreśla jego historyczne znaczenie w gospodarce regionu.
Zespół młyna wodnego został wpisany do rejestru zabytków w 2012 roku, choć w ostatnich latach pozostawał nieużytkowany. Mimo to, jego architektura i położenie nad rzeką sprawiają, że jest to miejsce godne uwagi i pamięci.
Dworzec kolejowy
Dworzec kolejowy w Iławie to kolejny ważny zabytek miasta, wybudowany w 1905 roku. Jest to budynek reprezentacyjny, wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, z cegły klinkierowej. Dworzec wyróżnia się bogatą ornamentyką, witrażami w oknach i historycznym rozkładem pomieszczeń. Wewnątrz znajduje się restauracja i kasy, oddzielone od hali głównej filarami sklepionymi łukami odcinkowymi.
Dworzec został wpisany do rejestru zabytków w 2006 roku, a w latach 2010-2012 przeszedł generalny remont, który przywrócił mu dawne piękno. Obecnie jest ważnym punktem komunikacyjnym miasta, obsługując ruch pasażerski i towarowy.
Zamek w Szymbarku
Zamek w Szymbarku, położony niedaleko Iławy, to zabytek z XIV wieku, zbudowany z inicjatywy proboszcza kapituły pomezańskiej. Był on ważnym ośrodkiem reprezentacyjnym i mieszkalnym, choć pełnił również funkcje obronne. Zamek został zniszczony w czasie wojny trzynastoletniej, ale później odbudowany i wzmocniony. Obecnie znajduje się w ruinie, ale jego malownicze położenie i historia sprawiają, że jest to miejsce niezwykle atrakcyjne.
Zamek w Szymbarku był własnością pruskiego rodu von Finckenstein od 1699 roku do końca II wojny światowej. Obecnie jest w rękach prywatnych, a planowane są prace nad jego odbudową. Miejsce to stało się nawet scenerią filmu „Król Olch” z 1996 roku.
Podsumowanie
Iława i jej okolice oferują bogactwo zabytków, które są nie tylko ważne historycznie, ale także stanowią doskonałą okazję do poznania kultury i tradycji regionu. Od gotyckiego Kościoła Przemienienia Pańskiego po neobarokowy Ratusz, każdy zabytek ma swoją unikalną historię i architekturę. Zwiedzanie tych miejsc pozwala na głębsze zrozumienie ducha miasta i jego bogatej przeszłości. Warto odwiedzić Iławę, aby odkryć piękno i tajemnicę jej zabytków.